ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΦΗΓΗΣΗ ΣΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ

Το παρακάτω κείμενό αποτελεί μέρος της εισήγησης του Π.Παπαδόπουλου στο Πανελλήνιο συνέδριο «Ποια φυσική έχει νόημα να διδάσκονται τα παιδιά μας σήμερα;«. Το επιλέξαμε διότι δείχνει με πολύ ωραίο τρόπο τις γλωσσικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μαθητές με τις φυσικές επιστήμες στο Δημοτικό.

Εισαγωγή

Οι φυσικές επιστήμες επηρεάζουν τις ζωές όλων μας, διαμορφώνουν την αντίληψή μας για τον κόσμο που  μας περιβάλλει, αναδεικνύουν βασικά ερωτήματα που αφορούν στη σχέση μας με την τεχνολογία και προσπαθούν ν’ απαντήσουν σ’ αυτά, μέσα από επιστημονικές διαδικασίες και προσεγγίσεις.

Καθημερινά όμως διαπιστώνεται, ότι οι πολίτες λειτουργούν, ως παθητικοί χρήστες της τεχνολογίας, συχνά αδιάφοροι κι αποστασιοποιημένοι από τις εξηγήσεις κι ερμηνείες των φυσικών επιστημών, οι οποίες κι αποτελούν τον πυρήνα πολλών τεχνολογικών εφαρμογών.

5 λόγοι για να σταματήσουμε να λέμε «Μπράβο!»

Είτε βρίσκεσαι σε μία παιδική χαρά, σε ένα σχολείο,ή σε κάποιο πάρτι γενεθλίων μία φράση επαναλαμβάνεται συνεχώς: «Μπράβο!» Ακόμα και μικρά βρέφη επαινούνται που χτυπούν με τα χέρια τους παλαμάκια! Πολλοί από μας ξεστομίζουμε αυτές τις κρίσεις στα παιδιά μας σε σημείο που να αποτελεί σχεδόν ένα λεκτικό τικ.

Υπάρχουν πολλά βιβλία και άρθρα τα οποία συμβουλεύουν ενάντια στη σωματική τιμωρία, από το κοινώς λεγόμενο «ξύλο» ως την απομόνωση (το λεγόμενο «time out» ή «καρεκλάκι σκέψης»). Κάποιες φορές αμφισβητείται και η πρακτική της δωροδόκησης των παιδιών με αυτοκόλλητα ή φαγητό. Αλλά δύσκολα βρίσκεται μία αποτρεπτική κουβέντα γι’ αυτό που ευφημιστικά ονομάζεται «θετική ανατροφοδότηση».

Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, το θέμα δεν είναι να αμφισβητήσουμε τη σημασία της υποστήριξης και της ενθάρρυνσης στα παιδιά, την ανάγκη να τα αγαπάμε και να τα αγκαλιάζουμε και να τα βοηθάμε να νιώσουν καλά με τους εαυτούς τους. Ο έπαινος, όμως είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα. Ορίστε το γιατί:

1. Χειραγωγεί τα παιδιά. Ας υποθέσουμε ότι χρησιμοποιούμε μία λεκτική αμοιβή για να ενισχύουμε δύο συμπεριφορές: ενός δίχρονου που τρώει χωρίς να φτύνει το φαγητό του και ενός πεντάχρονου που μαζεύει τα πράγματά του. Ποιος ωφελείται από αυτό; Μήπως το  «Μπράβο!» έχει λίγη σχέση με τις συναισθηματικές τους ανάγκες και περισσότερη με τη δική μας άνεση;

ΕΠΙΣΗΜΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΓΝΩΣΗ

 Η ελευθερία της αποτυχίας. Αναζητώντας διέξοδο

του Πέτρου Μενδώνη

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Κάθε εκπαιδευτική πολιτική οφείλει να απαντήσει στο ερώτημα της σχολικής γνώσης (που αποτελεί σχεδόν συνώνυμο του ερωτήματος της χρησιμότητας του σχολείου: τι τα θέλουμε τα σχολεία;). Τι πρέπει να διδάσκει λοιπόν το σχολείο;  Ό,τι  ακολουθεί αποτελεί κατ’ αρχήν ένα διπλό ισχυρισμό: α) η αντίφαση που χαρακτηρίζει εδώ και πάνω από μια δεκαετία την επίσημη απάντηση του ερωτήματος αυτού στο ελληνικό σχολείο εκθέτει τους εκπαιδευτικούς σε μια κατάσταση «δομικής» αποτυχίας και τους στερεί την απαραίτητη επαγγελματική περηφάνια  με αρνητικά αποτελέσματα στα μορφωτικά δικαιώματα των μαθητών και β) η ριζοσπαστική απάντηση δεν καταφέρνει να αντιστρέψει την εικόνα..  Στη συνέχεια παρουσιάζονται μερικά στοιχεία από το ρεύμα του κοινωνικού ρεαλισμού στην κοινωνιολογία της εκπαίδευσης, ως μια δυνατότητα απάντησης του κεντρικού ερωτήματος (και) από ριζοσπαστική πλευρά.

ΜΙΣΕΛ ΦΟΥΚΩ: ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΟ

 του Γ. Καλημερίδη

Στη μικρή αυτή μελέτη, γίνεται μια προσπάθεια να αναπτυχθεί μια προβληματική πάνω στην κοινωνιολογία της σχολικής πράξης, μέσα από τη διερεύνηση των απόψεων του Μισέλ Φουκώ και την αναζήτηση εννοιών και τρόπων ανάλυσης που ενυπάρχουν στο φουκωϊκό έργο και μας παρέχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουμε με κριτικό τρόπο τα διάφορα θεωρητικά προβλήματα που ενυπάρχουν τόσο στην κοινωνιολογία της εκπαίδευσης, όσο και στη μικροκοινωνιολογία των σχολικών πρακτικών. Απώτερος στόχος είναι να εξετάσουμε κατά πόσο οι φουκωϊκές αναλύσεις μπορούν να αφομοιωθούν σε μια βασικά μαρξιστική προβληματική. Η ανασυγκρότηση της εκπαίδευσης ως ερευνητικού αντικειμένου μπορεί να γίνει με δύο τρόπους (Ανθογαλίδου, 1987: 14):
1ο να προσδιορισθεί η θέση της στο εσωτερικό μιας κοινωνικής δομής, της οποίας αποτελεί στοιχείο, και να αναλυθούν διασυνδέσεις της με τα υπόλοιπα στοιχεία αυτής της δομής,
2ο να κατανοηθεί ο ρόλος της στην αναπαραγωγή και εξέλιξη αυτής της κοινωνίας και να αναλυθούν οι ιστορικοί όροι που προσδιορίζουν αυτή τη λειτουργία.